Göker GÜLAY

Hâkim iktisat anlayışı ve anlatısı çerçevesinde günümüzde geri planda kalsa da, “Kalkınma” halen belirli toplumlar için ilk sıralarda yer alması gereken önemli bir hedef. Bu yolda başarılı toplumlar olduğu gibi başarısız toplumlar da mevcut. Kalkınma; iktisadi, sosyal, siyasal ve kültürel dönüşüm başlıklarını içerse de konu genelde kaynak miktarı ve teknolojik dönüşüm çerçevesinde dar bir kapsama sıkışmaktadır.

Bu eser öncelikle, kalkınmaya yol açan sebepleri geniş bir alanda ele almayı hedeflemektedir. Ancak bununla birlikte, kalkınma süreçlerinin çevre başta olmak üzere toplumlar üzerinde belirli maliyetleri de söz konusudur. Kalkınmanın maliyetleri de incelenmesi gereken önemli konular arasında yer almaktadır. Bu sayede farklı bakış açıları çerçevesinde gerçekleşecek çıkarımlar üzerinden kalkınma meselesinin önemi, gerekliliği ya da ortaya çıkardığı menfi sonuçlar daha net ortaya konulabilecektir.

Bu eser ilgili alanlarda çalışmalar yürütmekte olan araştırmacılar ve farklı üniversitelerde görev yapmakta olan akademisyenler tarafından hazırlanan 11 bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, Ömer Faruk BİÇEN tarafından “Küresel Kalkınma ve Dünya Ekonomisinin Mevcut Durumu” ele alınmıştır. İkinci bölümde Türker BATMAZ teorik çerçevede “İktisadi Büyüme ve Kalkınmanın Sağlanmasında İzlenen Stratejiler, Nedenler-Araçlar” konusuna dikkat çekmektedir. Elbette kalkınma sürecinde Beşeri Sermayenin önemi çok büyüktür. Üçüncü bölümde Ali AKGÜL ve Onuncu bölümde Nalan KANGAL tarafından beşeri sermayenin ekonomik kalkınma için önemi sırasıyla “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Kalkınma” ve “Ekonomik Kalkınmanın Katalizörü: Beşerî Sermaye” başlıklarıyla derinlemesine incelenmiştir. Dördüncü ve altıncı bölümlerde kalkınmanın sektörel boyutları ele alınmıştır. Öncelikle dördüncü bölümde Burcu YÜRÜK, “Turizm ve Bölgesel Kalkınma” başlığıyla Türkiye’de Turizm sektörünün bölgesel kalkınma sürecindeki rolünü ele alırken, altıncı bölümde Gamze ÇİMEN tarafından “Türk Tarım Politikalarına Mali Açıdan Bakış” başlığı altında Türkiye’de kalkınma ve tarım ilişkisine odaklanılmıştır. Kalkınma süreci içerisinde ülkeler için önemli konulardan birisi de nüfus’tur. Nüfus ve kalkınma ii ilişkisi teorik boyutta beşinci bölümde Fatma ÇELİK BAYRAM ve İlhan EROĞLU tarafından “Nüfus ve Kalkınma İlişkisi” başlığı altında incelenmiştir. Kalkınma ve büyüme konusu ile iktisat politikaları arasındaki ilişkilere yedinci ve sekizinci bölümlerde yer verilmiştir. Yedinci bölümde Hilal ŞEKER ve Nagehan KARANFİL “Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması ve Makro Ekonomik Performans” başlığı altında para politikalarının, sekizinci bölümde ise Mustafa GÜLLÜ ve Murat GÜNGÜL “Uluslararası Ticaret Üzerinden Alınan Vergiler ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: MIKTA Ülkeleri İçin Ampirik Bir Analiz” başlığı altında maliye politikalarının büyüme ve kalkınma süreçleri üzerindeki etkilerini ampirik çerçevede analiz etmişlerdir. Ekonomik kalkınma ve Çevresel etkiler arasındaki ilişkiler dokuzuncu bölümde Mustafa Necati ÇOBAN tarafından “Çevresel Kalkınmanın Önünde Yeşil Badana Engeli: Kavramsal Bir Değerlendirme” başlığıyla ele alınmıştır. Onbirinci ve son bölümde ise İlhan EROĞLU ve Fatih YETER “Türkiye’de Ana İktisadi Faaliyetlerin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Araştırılması (1960 – 2022)” başlıklı çalışmalarıyla 1960-2022 döneminde Türkiye’de ana iktisadi faaliyet kollarının büyüme üzerindeki etkilerini analiz etmişlerdir.